फलेवास नगरपालिका वडा नम्बर ३ र ५ को संगमस्थलमा रहेको भगवतीको मन्दिर हो, जय दुर्गा जिमिरे भगवती मन्दिर । चारैतिर सल्लाको बन अनि डाँडामा रहेको यो मन्दिरमा पुग्न कुश्मा देखि करिव ३० मिनेटको सावरी यात्रापछि यहाँ पुग्न सकिन्छ । १४ औं सताव्दीमा भुरेटाकुरे राज्यका समयदेखि यहाँ एउटा सानो थुम्कोमा पुजा गर्ने गरिन्थ्यो । विक्रम सम्वत् २०१६ सालसम्म टाकुरो मठमा पुजा गर्ने गरिएको भएपनि २०१७ सालमा मन्दिर निर्माण गरिएको हो ।
यहाँ जुनसुकै मौसममा समेत जान सकिन्छ । यस मन्दिरमा ३५ वर्षदेखि नियमित पुजा हुने गरेको छ । सुरुका दिनमा चितिपानी, खोलाखेत र कुडापानीका स्थानीयबासिन्दाले खर्च उठाएर पुजा गर्ने व्यवस्था गरेका थिए । सुरुका दिनमा मन्दिरमा समेत राम्रो आम्दानी भएपनि पछिल्ला दिनमा भने जनसंख्या घट्दोक्रमसंगै आम्दानीमा समेत चाप पर्न थालेको छ ।
विशेषतः यस मन्दिरमा पर्वत, बाग्लुङ, कास्की र स्याङजाबाट दर्शनाथी आउने गर्छन । यहाँ चैत अष्टमी र नर्वदुर्गामा विशेष मेलाका साथै भक्तजनहरुको भिड हुने गर्छ । मन्दिरमा वर्तबन्ध, विवाह, अन्नप्रसान समेत हुने गर्छन । आफुले आटेको मनोकामना पुरा हुने फौजी क्षेत्रमा लागेकाहरुले जिमिरे भगवती मातालाई सम्झेमा विजयी हुनुका साथै सकुशल प्राप्त हुने विश्वास छ । यहाँ पञ्चबली, रोढ, बोका, कुखुराको समेत बलि दिने गरिन्छ । पश्चिम मुख्य ढोका रहेको यस मन्दिरको मुख्य भाग स्थानिय कला कैशलमै निर्माण गरिएको छ ।
मन्दिरको मुख्य मुर्ति स्थानीय मुर्तिकारले नै ढुगांबाट कुदी बनाएका हुन भने पछि विभिन्न व्यक्तिहरुको सहयोगमा आधुनिक मुर्तिहरु राखिएको छ । मन्दिर नजिकै मष्ठवराह देवताको मन्दिर रहेको स्थानमा पर्वते राज्यको दरवार रहेको भनाई छ । मष्ठ बराह संरक्षण क्षेत्रका रुपमा समेत अगाडि बढाउने प्रक्रिया सुरु भएको छ । दरबार रहेको स्थानमा अहिले स्थानीयबासीन्दा कै पहल र स्रोतमा मष्ठवराह देवताको नयाँ मन्दिर निर्माण भएको छ ।
जहाँ पुराना ओखल तथा अन्य सामानहरु समेत भेटिने गरेका छन । भुरे राजाका पालामा जिमिरे नाम गरेकी छोरीलाई खेल्ने क्रममा सर्पले डसी निधन भएको र सोही स्थानमा रानीले अलापविलाप गरेपछि छोरीको रगत बगेको स्थानमा बाघले सुरक्षा दिन थालेको किम्वदन्ती छ । बाघले पहरा दिएको स्थानमा दिव्यशक्तिको रुपमा देवि प्रकट भई भुरे राज्य समयदेखि पुजा गर्न थालिएको हो । सोही समयदेखि शक्तिपिठको रुपमा मन्दिरमा पुजा गर्न थालिएको बुढापाकाहरुको भनाई छ । बाग्लुङ कालिका भगवती र जिमेरी भगवती दिदी बहिनी भएका रुपमा मानिर्दै आएको विश्वास छ । यहाँ साउन र माघमा नियमित पुजा भएपनि अन्यपूजा भने हुदैन । मंगलबार र शनिबार विशेष महत्वका साथ पुजा गर्ने चलन छ ।
जिमिरे भगवती देवि हरेक दिन नजिकै जंगलको बीचमा रहेको देविको कुवामा बाघमा चढी स्थान गर्न जाने गरेको किम्बदन्ती छ । सिद्धार्थ राजमार्ग हुदैं स्याङजा आधिखोला, कार्कीनेटा, शंकरपोखरी चितिपानी हुदै बाग्लुङको जैमिनीघाट भएर गुल्मीसम्म पुग्न सकिने पुरानो पद मार्गमा रहेको यस मन्दिर पोखरा–बागलुङ राजमार्ग निर्माण भएसंगै ओझेलमा परेको छ ।
मन्दिर व्यवस्थापन समितिबाट ३० वर्ष निर्माण भएको पुरानो एक सत्तर, पाली तथा अन्य भौतिक संरचनाहरुको विस्तार गरिएको छ । अहिले आएर मन्दिरको वरपर शौन्दयीकरण गरिनुका साथै थप भौतिक संरचना समेत निर्माण भएका छन् । जय दुर्गा जिमिरे भगवती मन्दिर चितिपानीमा २३ नम्बर बाग्लुङका बाहिनि प्रमुख जर्नेल जगतबहादुर पौडेलले निर्माण भएका संरचनाहरु मंगलबार एक समारोहकाबीच समुदायलाई हस्तान्त्रण गर्नुभएको हो ।
नेपाली सेनाको शिघ्र प्रभावी योजना अन्तर्गत यस मन्दिर परिसरमा नेपाली सेनाबाट निर्मित प्रतीक्षालय, पिउने पानीको धारा र दुई कोठो शौचालय सेनाले नै निर्माण गरी समुदायलाई हस्तान्तरण गरिएको हो । हस्तान्तरण कार्यक्रममा पर्वत जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी केदारनाथ शर्मा, चण्डीका स–शस्त्र प्रहरी गण कुश्माका प्रमुख एसएसपी राजेन्द्र थापा, फलेवास नगरपालिका नगरप्रमुख गंगाधर तिवारी, नगर उपप्रमुख शोभा क्षेत्री, पर्वत जिल्लाका प्रहरी निरिक्षक, दुर्गा दल गुल्म पर्वतका सुवास थापा क्षेत्री, राष्ट्रिय अनुसन्धान विभाग कुश्माका प्रमुख विजय पौडेल, फलेवास नगरका वडा अध्यक्षहरु, जनप्रतिनिधि, कर्मचारी स्थानीय समाजसेवी तथा विद्यार्थीहरुको सहभागिता रहेको थियो । संरचना हस्तान्त्रण कार्यक्रममा विभिन्न सांस्कृतिक कार्यक्रमहरु समेत प्रस्तुत गरिएको हो ।
स्थानीय समुदायले नेपाली, सेनाको सहयोगको उच्च प्रसंशा गर्दै आगामी दिनमा समेत समुदायस्तरमा सहकार्यको अपेक्षा गरेका छन् । मन्दिरको भौतिक तथा अन्य व्यवस्थापनमा एवम् नेपाल सरकारका सचिब किरणराज पौडेल, पत्रकार यमन पौड्याल, कर्मचाारी इन्द्रप्रसाद शर्मा पौडेललगायतको पहलमा विभिन्न भौतिक संरचनाहरुको निर्माण भएको हो । यस मन्दिरको डिजिटल बृत्त चित्र गण्डकी प्रदेशको संग्राहालयमा समेत हेर्न सकिन्छ ।
प्रतिक्रिया